Ιώσεις: Τα παιδιά και τα μάτια σας

Ποιες ιώσεις κυκλοφορούν, πώς θα προστατεύσετε τα παιδιά σας και πότε πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή; Η Δρ Βάσω Παπαβασιλείου, παιδίατρος, διδάκτωρ πανεπιστημίου και Διευθύντρια Κέντρου Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής, μας δίνει τις συμβουλές της.

Η νέα σχολική περίοδος είναι γεγονός. Ποιες ιώσεις «κυκλοφορούν» στα σχολεία;

Το καλοκαίρι φεύγει και σιγά-σιγά αρχίζει η πτώση της θερμοκρασίας (που βοηθά στη σκλήρυνση του περιβλήματος των ιών και στην ανθεκτικότητά τους), ενώ ο συγχρωτισμός των παιδιών μας σε κλειστούς χώρους, δηλ. στις σχολικές αίθουσες ή σε γυμναστήρια ή ινστιτούτα ξένων γλωσσών κ.ά. είναι στο προσκήνιο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης ιώσεων. Οι συνήθεις ιώσεις της εποχής -αλλά και του χειμώνα που ακολουθεί- είναι αυτές του ανωτέρου και κατωτέρου αναπνευστικού, με μια πλειάδα ιών, που οι επιστήμονες προσπαθούν να προελέγξουν και να προλάβουν καθορίζοντας τα στελέχη. Τα στελέχη δεν είναι πάντα τα ίδια σε όλες τις χώρες, αλλά λόγω της ιδιαίτερα εύκολης μετάδοσης των ιών αυτών (πολλές φορές ρινοϊών, κορωνοϊών, αλλά όχι μόνο) έχουμε ταχύτατη εξάπλωση των επιδημιών. Οι ιοί μεταδίδονται ιδίως με σταγονίδια, από τον βήχα ή το φτέρνισμα ή τα φιλιά. Μεταδίδονται από λερωμένα αντικείμενα, όπως κουτάλια, πιρούνια, αλλά και επιφάνειες. Όμως, σε μεγάλες επιδημίες γνωστών βαρύτατων και κάποτε θανατηφόρων ιών, αποδείχθηκε ότι μεταδόθηκαν και από μολυσμένα κατοικίδια.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ίωσης;

Τα συνήθη συμπτώματα είναι η ρινική καταρροή, ο πονοκέφαλος, ο πυρετός, ο βήχας. Η απόχρεμψη βλεννωδών, πυοβλεννωδών ή βλεννοαιματηρών, κάποτε και φλεγμάτων. Δύσπνοια σε βαρύτατη ίωση όπου ιδίως σε βρέφη έχουμε απόφραξη μικρών βρόγχων, δηλαδή, βρογχιολίτιδα. Αν η ίωση, οι ιοί, δουλέψουν σαν αλλεργιογόνα, τότε δυστυχώς έχουμε και παρουσία επιπλέον συμπτωμάτων ασθματοειδούς βρογχίτιδας, όπου προστίθενται τα σπαστικά ακροαστικά και η δύσπνοια. Σε επιμόλυνση των ιώσεων, όπως μικροβιακή βρογχοπνευμονία, η κατάσταση επιβαρύνεται και χρειάζεται και αντιβίωση ή και νοσοκομειακή περίθαλψη.

Ισχύει ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία;

Βεβαίως, δεν είναι δυνατόν να κλείσουμε τα παιδιά μας σε γυάλινο πύργο, αλλά μπορούμε να τα ενισχύσουμε με αρκετούς τρόπους, ώστε να τα προστατεύσουμε κατά το δυνατόν και να προλάβουμε τα δύσκολα και τις επιπλοκές από μια ίωση. Αν δεν μπορούμε να απομονώσουμε τα παιδάκια, ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΟΥΜΕ ΕΜΑΣ ΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ, ώστε αντί να χρησιμοποιούμε την άδεια ασθενείας για «αλλότρια», να παραμείνουμε σπίτι μας αν έχουμε αρρωστήσει και να προστατεύσουμε το περιβάλλον από την εξάπλωση της δικής μας ίωσης. Επίσης, κρατήστε όσο μπορείτε τα παιδιά από το σχολείο και για δικό τους καλό, αλλά και για τα άλλα παιδάκια, ή και τους εκπαιδευτικούς, ιδίως εάν κάποιες κυρίες πιθανόν να είναι και έγκυοι.

Ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα προστατεύουμε τα παιδιά μας από κρυολογήματα και ιώσεις;

Μιλώντας για το ανοσοποιητικό σύστημα, πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως οι άνθρωποι, άρα και τα παιδάκια, δεν έχουν όλα την ίδια αντίσταση, δηλ. το ίδιο δυνατό ή πλήρως ανεπτυγμένο ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. στα αλλεργικά παιδάκια, πλειάδα επιστημονικών εργασιών του Πανεπιστημίου Αθηνών απέδειξαν ότι μέχρι τα τέσσερα χρόνια ζωής πολλά αλλεργικά παιδιά υπολείπονται στις ανοσοσφαιρίνες Ακαι Γ). Συνθήκες ευζωίας, χωρίς ιδιαίτερα ψυχικά τραύματα, η άριστη διατροφή με όλα τα χρήσιμα συστατικά, όπως βιταμίνες (και τη βιταμίνη γ, αλλά και τη βιταμίνη δ, και η άσκηση βοηθούν την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε βαριές περιπτώσεις, οι κληρονομικές αρρώστιες ή κακοήθειες, ενισχύεται η άμυνα με ενέσιμες γενικές ή εξειδικευμένες ανοσοσφαιρίνες. Στο θέμα της διατροφής, είναι γνωστό ότι τα λαχανικά, το ψάρι, αλλά και το κρέας βοηθούν στην άμυνα. Μάλιστα, για ενήλικες προτείνονται και εξαιρετικές χορτόσουπες όπου πρέπει συν τοις άλλοις οπωσδήποτε να υπάρχουν το λάδι, ο μαϊντανός, αλλά και εκχύλισμα κρόκου. Τονίζω το «για ενήλικες», γιατί όσο κι αν αγωνισθείτε, τα παιδιά σας σπάνια θα φάνε ευχαρίστως μια δυνατή χορτόσουπα. Να είμαστε ρεαλιστές, για να έχουμε και αποτελέσματα. Να είμαστε προσεκτικοί και με τα αφεψήματα με σαμπούκο, εχινάτσεα, καλεντούλα, σκόρδο, τζίντζερ, φύλλα ελιάς ή τη γνωστή γλυκόριζα, γνωστή και από τον Θεόφραστο (3ος π.Χ. αιώνας) ή τον Διοσκουρίδη (1ος π.Χ. αιώνας. Ακόμη και στην ποσότητα των καραμελών που καταναλώνουμε! Υπάρχουν ορσιμένα σιρόπια που εμπεριέχουν κάποια βότανα. Καλά είναι, αλλά ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΑΚΕΙΑ. Μην υπερβάλλετε και να συμβουλεύεστε τους παιδιάτρους σας που γνωρίζουν το ιστορικό των παιδιών σας, ΧΩΡΙΣ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΣΜΟΥΣ. ΛΕΜΕ «ΝΑΙ» ΣΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ που κάθε χρόνο είναι διαφορετικό, ιδίως στις ομάδες ψηλού κινδύνου. Συνειδητά προτείνω το εμβόλιο της γρίπης επιπλέον και όταν υπάρχει νεογνό στην οικογένεια ή επίνοσος αγαπημένος παππούς ή γιαγιά που περνά δύσκολα, για παιδάκια-αδελφάκια τους που πάνε σχολείο και είναι πολύ πιθανό να γριπωθούν. Εκπαιδεύουμε δε τα παιδάκια (ίσως κι εμάς τους ίδιους) να βάζουν χαρτομάντηλο ή το ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΤΟΥΣ ΧΕΡΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΑΝ ΒΗΧΟΥΝ, για να μη δίνουν ως ενήλικες μετά το λερωμένο, γεμάτο ιούς, χέρι για χειραψία.

Πόσο επικίνδυνες είναι οι ιώσεις;

Υπάρχουν ιώσεις, που δεν είναι βαρύτατες, έστω και αν βασανίζουν το παιδί ή την οικογένεια. Σ’ αυτές πρέπει να συμπληρωθεί ο κύκλος, συνήθως χωρίς αντιβίωση (αν δεν επιμολυνθούν) και με καλή διατροφή, αερισμό των χώρων του ασθενούς και αντιπυρετικά. Δεν θα προτείνω αντιβηχικά, αλλά βλεννολυτικά, που είναι σχετικά αθώα και υποβοηθούν την απέκκριση των φλεγμάτων, όπως και ρινοδιαλύματα. Η ΚΑΚΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΣΙΡΟΠΙΩΝ ΠΟΥ ΣΤΑΜΑΤΟΥΝ ΕΞ ΑΡΧΗΣ ΤΟΝ ΒΗΧΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ. Μόνο π.χ. σε περιπτώσεις κοκκύτη (καμία σχέση με ιώσεις) ή μιας βαριάς λαρυγγίτιδας, σταματούμε βίαια τον βήχα. Αντίθετα, αν κρατήσουμε μέσα τα φλέγματα, υπάρχει κίνδυνος επιμόλυνσης. Σε γνωστές περιπτώσεις ασθματοειδούς βρογχίτιδας, γίνεται χορήγηση των εισπνεόμενων παράλληλα. Υπάρχουν και οι βαρύτατες ιώσεις, των οποίων οι επιδημίες ανακοινώνονται επίσημα και από τα κράτη. Εκεί, μαζί με όσα γράφτηκαν πιο πάνω, ακολουθούνται οι εκάστοτε ειδικές οδηγίες.

Πότε οι γονείς πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθούν στον παιδίατρο;

Με τη συνήθη καλή σχέση, σχεδόν οικογενειακή, που οι Κύπριοι γονείς ανέπτυξαν με τους παιδιάτρους τους, είναι καλό, χωρίς άγχος, να απευθύνονται ιδίως τα μικρότερα παιδιά άμεσα σ’ αυτούς, ώστε οι παιδίατροι να παρακολουθούν την εικόνα και εξέλιξη της ίωσης και να παρεμβαίνουν όταν χρειαστεί. Πρέπει να πούμε, όμως, πως οι Κύπριοι είναι άξιοι γονείς, ξέρουν το παιδί τους και είναι απειροελάχιστες οι περιπτώσεις που θα αδιαφορήσουν. Και αυτή η υπέροχη σχέση είναι που κρατά την παιδιατρική στην Κύπρο ψηλά και κανένας θεωρητικός με ασκήσεις επί χάρτου ή αμαθής, μακριά από τον καθημερινό σκληρό αγώνα των παιδιάτρων και των γονιών, δεν θα μπορέσει να διασαλεύσει.

Οι δράσεις εμπίπτουν στο Πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «Πρόληψη» της EuroLife, που στηρίζει ενέργειες και προγράμματα γύρω από την υγιεινή διατροφή, την άσκηση, την υγεία και  το περιβάλλον. 

Γιατί η πρόληψη δεν είναι σχήμα λόγου. Είναι τρόπος ζωής!

πηγή: Beautiful People